Warning, /education/kturtle/po/sq/docs/kturtle/getting-started.docbook is written in an unsupported language. File is not indexed.
0001 <chapter id="getting-started"> 0002 <title 0003 >Hapat e Para</title> 0004 <para 0005 >Kur hapni &kturtle; do të shihni diçka të tillë: <screenshot 0006 ><screeninfo 0007 > Këtu është një pamje e &kturtle; kur hapet për herë të parë </screeninfo 0008 ><mediaobject 0009 ><imageobject 0010 ><imagedata fileref="mainwindow.png" format="PNG"/></imageobject 0011 ><textobject 0012 ><phrase 0013 >&kturtle; për herë të parë</phrase 0014 ></textobject 0015 ></mediaobject 0016 ></screenshot 0017 > Në këtë udhëzues fillestar ne supozojmë se gjuha e komandave të &turtlescript; është shqip. Ju mund ta ndryshoni këtë gjuhë te <menuchoice 0018 ><guimenu 0019 >Rregullimet</guimenu 0020 ><guisubmenu 0021 >Gjuha e Programit</guisubmenu 0022 ></menuchoice 0023 > . Kini parasysh se gjuha që vendoset këtu për &kturtle; është ajo që përdoret për të shkruar komandat e &turtlescript;, jo gjuha e përdorur nga &kde; në kompjuterin tuaj dhe që përdoret për të shfaqur ndërfaqen dhe menutë e &kturtle;.</para> 0024 0025 <sect1 id="first-steps"> 0026 <title 0027 >Hapat e para me &turtlescript;: takoni Breshkën!</title> 0028 <para 0029 >Ju duhet ta keni vënë re breshkën në mes të tabelës katrore. Këtu do të mësoni si ta lëvizni atë duke përdorur komandat në shkrimore.</para> 0030 0031 <sect2 id="the-turtle-moves"> 0032 <title 0033 >Lëvizjet e Breshkës</title> 0034 <para 0035 >Le të fillojmë duke e vënë breshkën në lëvizje. Breshka jonë mund të bëjë 3 lloje lëvizjesh, (1) mund të lëvizë përpara dhe mbrapa, (2) mund të kthehet majtas dhe djathtas dhe (3) mund të shkojë (hidhet) direkt në një pozicion në ekran. Për shembull provoni këtë:</para> 0036 <para> 0037 <screen 0038 >ec_përpara 100 0039 kthehu_majtas 90 0040 </screen> 0041 Shkruaji ose kopjoi këto komanda në shkrimore dhe zbatoi (duke përdorur <link linkend="run-execute" 0042 ><menuchoice 0043 ><guimenu 0044 >Nise</guimenu 0045 ><guimenuitem 0046 >Nise</guimenuitem 0047 ></menuchoice 0048 ></link 0049 >) për të parë rezultatin.</para> 0050 0051 <para 0052 >Pasi shkruat në shkrimore komandat më sipër dhe i zbatuat ato, ju mund të keni vënë re disa nga gjërat e mëposhtme: </para> 0053 <orderedlist> 0054 <listitem 0055 ><para 0056 >Se pas zbatimit të komandave, breshka shkon lart, vizaton një vijë, dhe pastaj kthehet në të majtë. Kjo për shkak se ju keni përdorur komandat <link linkend="forward" 0057 ><userinput 0058 >ec_përpara</userinput 0059 ></link 0060 > dhe <link linkend="turnleft" 0061 ><userinput 0062 >kthehu_majtas</userinput 0063 ></link 0064 >.</para> 0065 </listitem> 0066 <listitem> 0067 <para 0068 >Se ngjyra e komandave në shkrimore ndryshoi, ndërsa ju i shtypnit ato; kjo veçori quhet <emphasis 0069 >theksim intuitiv</emphasis 0070 > — lloje të ndryshme komandash theksohen ndryshe. Kjo e bën leximin e blloqeve të mëdha të programit më të lehtë.</para> 0071 </listitem> 0072 <listitem> 0073 <para 0074 >Se breshka vizaton një vijë të hollë të zezë.</para> 0075 </listitem> 0076 <listitem> 0077 <para 0078 >Ndoshta ju doli ndonjë mesazh gabimi. Kjo thjesht mund të ketë dy kuptime: ose që mund të keni bërë ndonjë gabim gjatë kopjimit të komandave, ose që nuk e keni vendosur ende gjuhën e saktë për komandat e &turtlescript; (këtë mund ta bëni duke zgjedhur <menuchoice 0079 ><guimenu 0080 >Rregullimet</guimenu 0081 ><guisubmenu 0082 >Gjuha e Programit</guisubmenu 0083 ></menuchoice 0084 > ).</para> 0085 </listitem> 0086 </orderedlist> 0087 0088 <para 0089 >Ndoshta e keni kuptuar se <userinput 0090 >ec_përpara 100</userinput 0091 > e ka udhëzuar breshkën për të ecur përpara me 100 hapa (të vogla prej breshke), duke lënë edhe një vijë aty ku ka kaluar, dhe se <userinput 0092 >kthehu_majtas 90</userinput 0093 > e ka udhëzuar breshkën të kthehet me 90 <glossterm linkend="degrees" 0094 >gradë</glossterm 0095 > në të majtë.</para> 0096 0097 <para 0098 >Ju lutem shikoni adresat e mëposhtme në manualin e referimit për një shpjegim të plotë të komandave të reja: <link linkend="forward" 0099 ><userinput 0100 >ec_përpara</userinput 0101 ></link 0102 >, <link linkend="backward" 0103 ><userinput 0104 >ec_mbrapsht</userinput 0105 ></link 0106 >, <link linkend="turnleft" 0107 ><userinput 0108 >kthehu_majtas</userinput 0109 ></link 0110 >, dhe <link linkend="turnright" 0111 ><userinput 0112 >kthehu_djathtas</userinput 0113 ></link 0114 >.</para> 0115 </sect2> 0116 0117 <sect2 id="more-examples"> 0118 <title 0119 >Shembuj të tjerë</title> 0120 <para 0121 >Shembulli i parë ishte shumë i thjeshtë, kështu që le të shkojmë më tej!</para> 0122 0123 <para> 0124 0125 <screen 0126 >rifillo 0127 0128 madhësi_tabele 200,200 0129 ngjyrë_tabele 0,0,0 0130 ngjyrë_lapsi 255,0,0 0131 majë_lapsi 5 0132 0133 shko 20,20 0134 drejtimi 135 0135 0136 ec_përpara 200 0137 kthehu_majtas 135 0138 ec_përpara 100 0139 kthehu_majtas 135 0140 ec_përpara 141 0141 kthehu_majtas 135 0142 ec_përpara 100 0143 kthehu_majtas 45 0144 0145 shko 40,100 0146 </screen> 0147 Përsëri ju mund ti shkruani apo ti kopjoni komandat në shkrimore, ose të hapni shembullin <filename 0148 >shigjetë</filename 0149 > në menunë <guimenu 0150 >Shembuj</guimenu 0151 >, dhe ti zbatoni ato (duke përdorur <link linkend="run-execute" 0152 ><menuchoice 0153 ><guimenu 0154 >Nise</guimenu 0155 ><guimenuitem 0156 >Nise</guimenuitem 0157 ></menuchoice 0158 ></link 0159 >) për të parë rezultatin. Në shembujt e ardhshëm pritet që ti dini këto gjëra.</para> 0160 0161 <para 0162 >Mund të keni vënë re se ky shembulli i dytë përdor shumë më tepër rreshta. Keni parë gjithashtu edhe disa komanda të reja. Ja një shpjegim të shkurtër për të gjitha komandat e reja:</para> 0163 0164 <para 0165 >Pas komandës <userinput 0166 >rifillo</userinput 0167 > çdo gjë bëhet siç ishte kur sapo kishte filluar &kturtle;.</para> 0168 0169 <para 0170 ><userinput 0171 >madhësi_tabele 200.200</userinput 0172 > vendos gjerësinë dhe lartësinë për tabelën e vizatimit në 200 <glossterm linkend="pixels" 0173 >pixel</glossterm 0174 >. Gjerësia dhe lartësia janë të barabarta, kështu që hapësira e vizatimit do të jetë një katror.</para> 0175 0176 <para 0177 ><userinput 0178 >ngjyrë_tabele 0,0,0</userinput 0179 > e bën hapësirën të zezë. <userinput 0180 >0,0,0</userinput 0181 >është një<glossterm linkend="rgb" 0182 >kombinim-RGB</glossterm 0183 > ku të gjitha vlerat janë vendosur në <userinput 0184 >0</userinput 0185 >, gjë që rezulton si ngjyrë e zezë.</para> 0186 0187 <para 0188 ><userinput 0189 >ngjyrë_lapsi 255,0,0 </userinput 0190 > përcakton ngjyrën e lapsit si të kuqe. <userinput 0191 >255,0,0</userinput 0192 > është një <glossterm linkend="rgb" 0193 >kombinim-RGB</glossterm 0194 > ku vetëm vlera e kuqe është e vendosur në <userinput 0195 >255</userinput 0196 > (plotësisht e ndezur), ndërsa të tjerat (e gjelbër dhe blu), janë të vendosur në <userinput 0197 >0</userinput 0198 > (plotësisht e fikur). Ky kombinim rezulton në një ngjyrë të kuqe të ndritshme.</para> 0199 0200 <para 0201 >Nëse nuk i kuptoni vlerat e ngjyrave, mos harroni të lexoni fjalorin për <glossterm linkend="rgb" 0202 >kombinimin-RGB</glossterm 0203 >.</para> 0204 0205 <para 0206 ><userinput 0207 >majë_lapsi 5</userinput 0208 > cakton gjerësinë (trashësinë) e majës së lapsit në <userinput 0209 >5</userinput 0210 ><glossterm linkend="pixels" 0211 >pixel</glossterm 0212 >. Tani e tutje çdo vijë që do të bëjë breshka do ta ketë trashësinë <userinput 0213 >5</userinput 0214 >, deri sa <userinput 0215 >majë_lapsi</userinput 0216 > të ndryshohet në diçka tjetër.</para> 0217 0218 <para 0219 ><userinput 0220 >shko 20,20</userinput 0221 > urdhëron breshkën për të shkuar në një vend të caktuar në tabelë. E llogaritur që nga këndi i sipërm në të majtë, ky vend është 20 <glossterm linkend="pixels" 0222 >pixel</glossterm 0223 > përmes nga e majta, dhe 20 <glossterm linkend="pixels" 0224 >pixel</glossterm 0225 > poshtë kreut të tabelës. Vini re se kur përdoret komanda <userinput 0226 >shko</userinput 0227 > breshka nuk bën vijë.</para> 0228 0229 <para 0230 ><userinput 0231 >drejtimi 135</userinput 0232 > vendos drejtimin e breshkës. Komandat <userinput 0233 >kthehu_majtas</userinput 0234 > dhe <userinput 0235 >kthehu_djathtas</userinput 0236 > ndryshojnë këndin e breshkës, duke u nisur nga drejtimi i saj aktual. Komanda <userinput 0237 >drejtimi</userinput 0238 > e ndryshon këndin e breshkës duke filluar nga drejtimi zero, kështu që nuk ka lidhje me drejtimin e mëparshëm të breshkës.</para> 0239 0240 <para 0241 >Komanda <userinput 0242 >drejtimi</userinput 0243 > pasohet nga shumë komanda <userinput 0244 >ec_përpara</userinput 0245 > dhe <userinput 0246 >kthehu_majtas</userinput 0247 > të cilat bëjnë edhe vizatimin.</para> 0248 0249 <para 0250 >Më në fund një tjetër komandë <userinput 0251 >shko</userinput 0252 > është përdorur për ta çuar breshkën mënjanë.</para> 0253 0254 <para 0255 >Sigurohuni që ti ndiqni lidhjet për te referenca. Referenca shpjegon çdo komandë më në tërësi.</para> 0256 0257 0258 </sect2> 0259 </sect1> 0260 0261 0262 0263 <!-- EXTRA SECTIONS CAN BE ADDED TO THE "GETTING STARTED" 0264 0265 <sect1 id="calculations"> 0266 <title 0267 >Simple Calculations</title> 0268 <para> 0269 Not yet written 0270 </para> 0271 </sect1> 0272 <sect1 id="using_variables"> 0273 <title 0274 >Using Variables: creating 'number containers'</title> 0275 <para> 0276 Not yet written 0277 </para> 0278 </sect1> 0279 <sect1 id="using_strings"> 0280 <title 0281 >Using strings: creating 'text containers'</title> 0282 <para> 0283 Not yet written 0284 </para> 0285 </sect1> 0286 <sect1 id="logic"> 0287 <title 0288 >Logic: asking the computer simple questions</title> 0289 <para> 0290 Not yet written 0291 </para> 0292 </sect1> 0293 <sect1 id="recursion"> 0294 <title 0295 >Recursion: the Turtle is using itself</title> 0296 <para> 0297 Draw a maze for example 0298 </para> 0299 </sect1> 0300 --> 0301 0302 0303 </chapter>