docs/kstars/luminosity.docbook

0001 <sect1 id="ai-luminosity">
0002
0003 <sect1info>
0004
0005 <author
0006 ><firstname
0007 >Jasem</firstname
0008 > <surname
0009 >Mutlaq</surname
0010 > <affiliation
0011 ><address>
0012 </address
0013 ></affiliation>
0014 </author>
0015 </sect1info>
0016
0017 <title
0018 >Jasność</title>
0019 <indexterm
0020 ><primary
0021 >Jasność</primary>
0022 <seealso
0023 >Strumień pola</seealso>
0024 </indexterm>
0025
0026 <para
0027 ><firstterm
0028 >Jasność</firstterm
0029 > jest ilością energii emitowanej przez gwiazdę w jednostce czasu. </para>
0030
0031 <para
0032 >Wszystkie gwiazdy emitują światło w szerokim zakresie częstotliwości widma elektromagnetycznego, od niskoenergetycznych fal radiowych do wysok-energetycznych promieni gamma. Gwiazdy emitujące energię głównie w ultrafiolecie produkują więcej energii niż gwiazdy emitujące w podczerwieni. Dlatego jasność jest miarą energii emitowanej przez gwiazdę w całym zakresie fal. Zależność między długością fali a energią opisuje wzór Einsteina E = h * v, gdzie v jest częstotliwością a h stałą Plancka, natomiast E jest energią fotonu. Zatem krótsza długość fali (większa częstotliwość) odpowiada większej energii. </para>
0033
0034 <para
0035 >Przykład: długość fali lambda = 10 metrów leży w radiowej części widma elektromagnetycznego i odpowiada częstotliwości f = c / lambda = 3 * 10^8 m/s / 10 = 30 MHz gdzie c jest prędkością światła. Energia fotonu wynosi E = h * v = 6.625 * 10^-34 J s * 30 Mhz = 1.988 * 10^-26 dżuli. Światło widzialne natomiast to krótsze długości fali czyli większe częstotliwości. Foton o długości fali lambda = 5 * 10^-9 metrów (zielonkawy) ma energię E = 3.975 * 10^-17 dżuli czyli miliard razy większą niż foton radiowy. Podobnie foton światła czerwonego (długość fali = 700 nm) ma energię mniejszą niż foton światła fioletowego (długość fali = 400 nm). </para>
0036
0037 <para
0038 >Jasność zależy zarówno od temperatury, jak i powierzchni. Biorąc pod uwagę, że paląca się belka emituje więcej energi niż zapałka, mimo iż mają tą samą temperaturę, jest to całkiem logiczne. Podobnie pręt żelazny nagrzany do temperatury 2000 stopni emituje więcej energi niż nagrzany do 200 stopni. </para>
0039
0040 <para
0041 >Jasność jest fundamentalną miarą astronomii i astrofizyki. Większość informacji, jaką posiadamy na temat obiektów niebieskich pochodzi z analizy ich światła. Dzieje się tak dlatego, że wszystkie procesy fizyczne zachodzące wewnątrz gwiazd mają odzwierciedlenie w emitowanym przez nie świetle. Jasność mierzona jest w jednostkach energii na sekundę. Astonomowie preferują używanie ergów zamiast watów. </para>
0042 </sect1>