Warning, /education/kstars/po/pl/docs/kstars/ecliptic.docbook is written in an unsupported language. File is not indexed.

0001 <sect1 id="ai-ecliptic">
0002 <sect1info>
0003 <author
0004 ><firstname
0005 >John</firstname
0006 > <surname
0007 >Cirillo</surname
0008 > </author>
0009 </sect1info>
0010 <title
0011 >Ekliptyka</title>
0012 <indexterm
0013 ><primary
0014 >Ekliptyka</primary>
0015 <seealso
0016 >Współrzędne ekliptyczne</seealso>
0017 </indexterm>
0018 <para
0019 >Ekliptyka to fikcyjne <link linkend="ai-greatcircle"
0020 >wielkie koło</link
0021 > na <link linkend="ai-csphere"
0022 >sferze niebieskiej</link
0023 > po którym porusza się Słońce w ciągu roku. Oczywiście to obrót Ziemi dookoła Słońca powoduje zmianę postrzegania kierunku Słońca. Ekliptyka jest odchylona od <link linkend="ai-cequator"
0024 >równika niebieskiego</link
0025 > o 23,5 stopnia. Dwa miejsca w których ekliptyka przecina równik niebieski noszą nazwę <link linkend="ai-equinox"
0026 >punktów równonocy</link
0027 >. </para
0028 ><para
0029 >Ponieważ nasz Układ Słoneczny jest dość płaski, orbity planet również znajdują się w pobliżu płaszczyzny ekliptyki. Dodatkowo, wzdłuż ekliptyki umiejscowione są gwiazdozbiory zodiakalne. Czyni to ekliptykę bardzo użytecznym punktem odniesienia do lokalizowania planet i gwiazdozbiorów zodiakalnych, gdyż one dosłownie <quote
0030 >podążają za Słońcem</quote
0031 >. </para
0032 ><para
0033 >Ze względu na 23,5-stopniowe odchylenie od ekliptyki, <firstterm
0034 >wysokość</firstterm
0035 > Słońca w południe zmienia się w trakcie roku wraz z podążaniem po ścieżce ekliptyki. Powoduje to pory roku. W lecie słońce znajduje się w południe wysoko na niebie i pozostaje ponad <link linkend="ai-horizon"
0036 >horyzontem</link
0037 > przez ponad dwanaście godzin. Natomiast w zimie, Słońce znajduje się w południe nisko na niebie i pozostaje nad horyzontem mniej niż 12 godzin. Dodatkowo, w lecie otrzymujemy światło słoneczne pod kątem bardziej zbliżonym do prostego, co oznacza, że dany obszar otrzymuje w lecie więcej energii na sekundę niż w zimie. Różnice w długości trwania dnia i ilości otrzymanej energii na jednostkę powierzchni prowadzą do różnicy temperatur między zimą a latem. </para>
0038 <tip>
0039 <para
0040 >Ćwiczenia:</para>
0041 <para
0042 >Dla tych ćwiczeń potrzebna jest lokalizacja niezyt blisko równika. Otwórz okno <guilabel
0043 >Konfiguracja &kstars;</guilabel
0044 > i przełącz się na współrzędne horyzontalne. Otwórz okno <guilabel
0045 >Ustaw czas</guilabel
0046 > (<keycombo action="simul"
0047 >&Ctrl;<keycap
0048 >S</keycap
0049 ></keycombo
0050 >) i zmień datę na jakąś ze środka lata i czas na godzinę 12. Wróć do głównego okna, wskaż południowy horyzont (wciśnij <keycap
0051 >S</keycap
0052 >). Zapisz wysokość Słońca nad horyzontem w południe w lecie. Teraz zmień datę na jąkąś ze środka zimy (godzinę pozostaw bez zmian). Słońce w tym przypadku jest znacznie niżej. Zobaczysz także, że czas trwania dnia jest krótszy, jeżeli otworzysz narzędzie <guilabel
0053 >Co dziś na niebie?</guilabel
0054 > dla każdej z dat. </para>
0055 </tip>
0056 </sect1>