Warning, /education/kstars/po/pl/docs/kstars/ecliptic.docbook is written in an unsupported language. File is not indexed.
0001 <sect1 id="ai-ecliptic"> 0002 <sect1info> 0003 <author 0004 ><firstname 0005 >John</firstname 0006 > <surname 0007 >Cirillo</surname 0008 > </author> 0009 </sect1info> 0010 <title 0011 >Ekliptyka</title> 0012 <indexterm 0013 ><primary 0014 >Ekliptyka</primary> 0015 <seealso 0016 >Współrzędne ekliptyczne</seealso> 0017 </indexterm> 0018 <para 0019 >Ekliptyka to fikcyjne <link linkend="ai-greatcircle" 0020 >wielkie koło</link 0021 > na <link linkend="ai-csphere" 0022 >sferze niebieskiej</link 0023 > po którym porusza się Słońce w ciągu roku. Oczywiście to obrót Ziemi dookoła Słońca powoduje zmianę postrzegania kierunku Słońca. Ekliptyka jest odchylona od <link linkend="ai-cequator" 0024 >równika niebieskiego</link 0025 > o 23,5 stopnia. Dwa miejsca w których ekliptyka przecina równik niebieski noszą nazwę <link linkend="ai-equinox" 0026 >punktów równonocy</link 0027 >. </para 0028 ><para 0029 >Ponieważ nasz Układ Słoneczny jest dość płaski, orbity planet również znajdują się w pobliżu płaszczyzny ekliptyki. Dodatkowo, wzdłuż ekliptyki umiejscowione są gwiazdozbiory zodiakalne. Czyni to ekliptykę bardzo użytecznym punktem odniesienia do lokalizowania planet i gwiazdozbiorów zodiakalnych, gdyż one dosłownie <quote 0030 >podążają za Słońcem</quote 0031 >. </para 0032 ><para 0033 >Ze względu na 23,5-stopniowe odchylenie od ekliptyki, <firstterm 0034 >wysokość</firstterm 0035 > Słońca w południe zmienia się w trakcie roku wraz z podążaniem po ścieżce ekliptyki. Powoduje to pory roku. W lecie słońce znajduje się w południe wysoko na niebie i pozostaje ponad <link linkend="ai-horizon" 0036 >horyzontem</link 0037 > przez ponad dwanaście godzin. Natomiast w zimie, Słońce znajduje się w południe nisko na niebie i pozostaje nad horyzontem mniej niż 12 godzin. Dodatkowo, w lecie otrzymujemy światło słoneczne pod kątem bardziej zbliżonym do prostego, co oznacza, że dany obszar otrzymuje w lecie więcej energii na sekundę niż w zimie. Różnice w długości trwania dnia i ilości otrzymanej energii na jednostkę powierzchni prowadzą do różnicy temperatur między zimą a latem. </para> 0038 <tip> 0039 <para 0040 >Ćwiczenia:</para> 0041 <para 0042 >Dla tych ćwiczeń potrzebna jest lokalizacja niezyt blisko równika. Otwórz okno <guilabel 0043 >Konfiguracja &kstars;</guilabel 0044 > i przełącz się na współrzędne horyzontalne. Otwórz okno <guilabel 0045 >Ustaw czas</guilabel 0046 > (<keycombo action="simul" 0047 >&Ctrl;<keycap 0048 >S</keycap 0049 ></keycombo 0050 >) i zmień datę na jakąś ze środka lata i czas na godzinę 12. Wróć do głównego okna, wskaż południowy horyzont (wciśnij <keycap 0051 >S</keycap 0052 >). Zapisz wysokość Słońca nad horyzontem w południe w lecie. Teraz zmień datę na jąkąś ze środka zimy (godzinę pozostaw bez zmian). Słońce w tym przypadku jest znacznie niżej. Zobaczysz także, że czas trwania dnia jest krótszy, jeżeli otworzysz narzędzie <guilabel 0053 >Co dziś na niebie?</guilabel 0054 > dla każdej z dat. </para> 0055 </tip> 0056 </sect1>