Warning, /education/kstars/po/nl/docs/kstars/utime.docbook is written in an unsupported language. File is not indexed.

0001 <sect1 id="ai-utime">
0002 <sect1info>
0003 <author
0004 ><firstname
0005 >Jason</firstname
0006 > <surname
0007 >Harris</surname
0008 > </author>
0009 </sect1info>
0010 <title
0011 >Universele Tijd</title>
0012 <indexterm
0013 ><primary
0014 >Universele Tijd</primary>
0015 <seealso
0016 >Tijdzones</seealso>
0017 </indexterm>
0018 <para
0019 >De tijd die onze klokken aangeven is eigenlijk een maat voor de positie van de zon aan de hemel, op dit moment, en die positie is verschillend voor de verschillende plaatsen op aarde, met andere lengtegraden, omdat de aarde rond is (zie ook <link linkend="ai-timezones"
0020 >Tijdzones</link
0021 >). </para
0022 ><para
0023 >Maar het is soms noodzakelijk om een algemene tijd te hebben, een die voor alle plaatsen op aarde gelijk is. Een manier om dit te verwezenlijken is het kiezen van de lokale tijd van een bepaalde locatie op aarde, en die tijd aan te nemen als de <firstterm
0024 >Universele Tijd</firstterm
0025 >, afgekort <abbrev
0026 >UT</abbrev
0027 >. </para
0028 ><para
0029 >De geografische locatie die werd gekozen voor de Universele tijd is Greenwich, Engeland. Deze keus is willekeurig en historisch. De Universele tijd komt voort uit de Greenwich Mean Time (GMT, middelbare tijd in Greenwich), die erg belangrijk was voor de plaatsbepaling van Europese schepen. Een navigator kon de lengte van de positie van zijn schip berekenen door de lokale tijd (bepaald met behulp van de zon, bijvoorbeeld door te meten hoe laat de zon zijn grootste hoogte bereikt (middaghoogte)) te vergelijken met de tijd in Greenwich (die hij kon aflezen van een nauwkeurige "tijdmeter" aan boord). In verschillende havens in de gehele wereld konden de navigators hun tijdmeters vergelijken met de GMT, die daar goed werd bijgehouden met behulp van nauwkeurige astronomische waarnemingen, samen met de daar precies bekende lengte oost of west van Greenwich. De Koninklijke Sterrewacht te Greenwich was de grote motor achter de pogingen een manier te vinden voor het bepalen van de lengte van de positie van schepen op zee, uitmondend in de uitvinding van de tijdmeter door Harrison in de 18e eeuw (en van de sextant). </para>
0030 <tip>
0031 <para
0032 >Oefening:</para>
0033 <para
0034 >Stel de geografische locatie in op <quote
0035 >Greenwich, Engeland</quote
0036 >, in het venster <guilabel
0037 >Geografische locatie instellen</guilabel
0038 > (<keycombo action="simul"
0039 >&Ctrl;<keycap
0040 >G</keycap
0041 ></keycombo
0042 >). Merk op dat de lokale tijd (<abbrev
0043 >LT</abbrev
0044 >) en de Universele Tijd (<abbrev
0045 >UT</abbrev
0046 >) nu aan elkaar gelijk zijn. </para
0047 ><para
0048 >Om verder te lezen: De geschiedenis achter de constructie van het eerste uurwerk dat nauwkeurig en regelmatig genoeg was om aan boord van schepen (slingeren, veel temperatuur- en vochtigheidsverschillen, zeelucht) de GMT goed te blijven aanwijzen, is erg boeiend, en wordt zeer deskundig verteld in het boek <quote
0049 >Lengtegraad</quote
0050 >, door Dava Sobel (Paperback | 155 Pagina's | Ambo/Anthos Uitgevers ISBN: 9041403981). </para>
0051 </tip>
0052 </sect1>