Warning, /education/kalzium/po/pl/docs/kalzium/index.docbook is written in an unsupported language. File is not indexed.
0001 <?xml version="1.0" ?> 0002 <!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.5-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdedbx45.dtd" [ 0003 <!ENTITY kappname "&kalzium;" 0004 ><!-- replace kapp here --> 0005 <!ENTITY package "kdeedu"> 0006 <!ENTITY % addindex "IGNORE"> 0007 <!ENTITY % Polish "INCLUDE" 0008 ><!-- change language only here --> 0009 ]> 0010 0011 <book lang="&language;"> 0012 0013 <bookinfo> 0014 <title 0015 >Podręcznik programu &kalzium;</title> 0016 0017 <authorgroup> 0018 <author 0019 ><firstname 0020 >Carsten</firstname 0021 > <surname 0022 >Niehaus</surname 0023 > <affiliation 0024 > <address 0025 >&Carsten.Niehaus.mail;</address> 0026 </affiliation> 0027 </author> 0028 0029 <othercredit role="translator" 0030 ><firstname 0031 >(c) 2005 Mandriva</firstname 0032 ><surname 0033 >Poland</surname 0034 ><affiliation 0035 ><address 0036 ><email 0037 >biuro@mandriva.pl</email 0038 ></address 0039 ></affiliation 0040 ><contrib 0041 >Polskie tłumaczenie</contrib 0042 ></othercredit 0043 > <othercredit role="translator" 0044 ><firstname 0045 >Paweł</firstname 0046 ><surname 0047 >Dąbek</surname 0048 ><affiliation 0049 ><address 0050 ><email 0051 >pdabek@onet.pl</email 0052 ></address 0053 ></affiliation 0054 ><contrib 0055 >Polskie tłumaczenie</contrib 0056 ></othercredit 0057 > 0058 0059 </authorgroup> 0060 0061 <copyright> 0062 <year 0063 >2001</year> 0064 <year 0065 >2002</year> 0066 <year 0067 >2004</year> 0068 <year 0069 >2005</year> 0070 <year 0071 >2006</year> 0072 <year 0073 >2007</year> 0074 <year 0075 >2008</year> 0076 <holder 0077 >&Carsten.Niehaus;</holder> 0078 </copyright> 0079 0080 <copyright> 0081 <year 0082 >2005</year> 0083 <holder 0084 >&Anne-Marie.Mahfouf;</holder> 0085 </copyright> 0086 0087 <legalnotice 0088 >&FDLNotice;</legalnotice> 0089 0090 <date 0091 >2008-07-27</date> 0092 <releaseinfo 0093 >2.0.80</releaseinfo> 0094 0095 <abstract> 0096 <para 0097 >&kalzium; jest programem prezentującym układ okresowy pierwiastków chemicznych. Umożliwia on odnalezienie informacji o pierwiastkach i poznanie faktów na temat układu okresowego.</para> 0098 </abstract> 0099 0100 <keywordset> 0101 <keyword 0102 >KDE</keyword> 0103 <keyword 0104 >edukacja</keyword> 0105 <keyword 0106 >pierwiastki</keyword> 0107 <keyword 0108 >chemia</keyword> 0109 <keyword 0110 >edukacja</keyword> 0111 <keyword 0112 >kalzium</keyword> 0113 </keywordset> 0114 0115 </bookinfo> 0116 0117 <chapter id="introduction"> 0118 <title 0119 >Wprowadzenie</title> 0120 0121 <para 0122 >Program &kalzium; udostępnia wszechstronną wiedzę na temat układu okresowego pierwiastków. Dzięki niemu możesz zdobyć cenne informacje o pierwiastkach, a nawet obejrzeć je na zdjęciach. Jest to wolne oprogramowanie na licencji &GNU; Public License. </para> 0123 0124 <para 0125 >Możesz wyświetlać układ okresowy pierwiastków w podziale na bloki, grupy, rodziny. Możesz kreślić diagramy dla pewnego zakresu pierwiastków, według takiego kryterium jak punkt wrzenia lub masa atomowa. Możesz cofnąć zegar i sprawdzić jakie pierwiastki były znane w danym okresie czasu. Wreszcie, możesz określić masę molekularną cząsteczek. </para> 0126 0127 </chapter> 0128 0129 <chapter id="quick-start"> 0130 <title 0131 >Podstawowe informacje o &kalzium;</title> 0132 0133 <para 0134 >Tak wygląda &kalzium; przy pierwszym uruchomieniu. Możesz włączyć program wybierając<menuchoice 0135 ><guimenu 0136 >Programy</guimenu 0137 > <guisubmenu 0138 >Edukacja</guisubmenu 0139 ><guisubmenu 0140 >Nauka</guisubmenu 0141 ><guimenuitem 0142 >&kalzium;</guimenuitem 0143 ></menuchoice 0144 > z &kmenu; lub naciskając klawisz <keycombo action="simul" 0145 >&Alt;<keycap 0146 >F2</keycap 0147 ></keycombo 0148 > i wprowadzając <command 0149 >kalzium</command 0150 > w polu.</para> 0151 <screenshot> 0152 <screeninfo 0153 >Główne okno &kalzium;</screeninfo> 0154 <mediaobject> 0155 <imageobject 0156 ><imagedata fileref="quick-1.png" format="PNG"/></imageobject> 0157 <textobject 0158 ><phrase 0159 >Główne okno &kalzium;</phrase 0160 ></textobject> 0161 </mediaobject> 0162 </screenshot> 0163 0164 <para 0165 >Interfejs &kalzium; jest podzielony na panel nawigacyjny po lewej (czerwony, 1) i tabelę (niebieską, 2) zawierającą pierwiastki z układu okresowego. Standardowy pasek menu pozwala określić, co ma być wyświetlane, natomiast pasek stanu wyświetla dane. Możesz ukryć panel nawigacyjny wybierając z menu <menuchoice 0166 > <guimenu 0167 >Widok</guimenu 0168 > <guimenuitem 0169 >Pokaż pasek</guimenuitem 0170 > </menuchoice 0171 >. </para> 0172 0173 <para 0174 >Jeśli naprowadzisz kursor myszy na pierwiastek z układu, pojawią się podstawowe dane o pierwiastku w zakładce <guilabel 0175 >Przegląd</guilabel 0176 > panelu nawigacyjnego. </para> 0177 0178 <para 0179 >Możesz wybrać różne sposoby wyświetlania układu okresowego: z podziałem na rodziny, na strukturę krystaliczną, w zależności od właściwości kwasowych &etc;. Możesz dokonywać tych zmian, wchodząc do menu <menuchoice 0180 > <guimenu 0181 >Widok</guimenu 0182 > <guimenuitem 0183 >Zestaw</guimenuitem 0184 > </menuchoice 0185 >. </para> 0186 <para 0187 >Jeśli chcesz poznać szczegóły na temat określonego pierwiastka, kliknij go w tabeli układu, a otworzy się okno informacyjne. </para> 0188 0189 <screenshot> 0190 <screeninfo 0191 >Okno informacyjne</screeninfo> 0192 <mediaobject> 0193 <imageobject 0194 ><imagedata fileref="quick-2.png" format="PNG"/></imageobject> 0195 <textobject 0196 ><phrase 0197 >Okno informacyjne</phrase 0198 ></textobject> 0199 </mediaobject> 0200 </screenshot> 0201 0202 <para 0203 >Możesz konstruować wykresy korzystając z menu <menuchoice 0204 > <guimenu 0205 >Narzędzia</guimenu 0206 > <guimenuitem 0207 >Wykreśl dane</guimenuitem 0208 > </menuchoice 0209 >. Wybierasz to, co chcesz umieścić na osi Y oraz wskazujesz zakres pierwiastków na osi X. Poniższy zrzut ekranowy przedstawia wykres masy pierwiastków od 1 do 10. </para> 0210 0211 <screenshot> 0212 <screeninfo 0213 >Okno wykresu danych</screeninfo> 0214 <mediaobject> 0215 <imageobject 0216 ><imagedata fileref="quick-3.png" format="PNG"/></imageobject> 0217 <textobject 0218 ><phrase 0219 >Okno wykresu danych</phrase 0220 ></textobject> 0221 </mediaobject> 0222 </screenshot> 0223 0224 <para 0225 >Słowniczek (<menuchoice 0226 > <guimenu 0227 >Narzędzia</guimenu 0228 > <guimenuitem 0229 >Słowniczek</guimenuitem 0230 > </menuchoice 0231 >) wyjaśnia większość najważniejszych pojęć chemicznych i zawiera zdjęcia podstawowych narzędzi wraz z opisem ich działania.</para> 0232 0233 <screenshot> 0234 <screeninfo 0235 >Słowniczek</screeninfo> 0236 <mediaobject> 0237 <imageobject 0238 ><imagedata fileref="quick-4.png" format="PNG"/></imageobject> 0239 <textobject 0240 ><phrase 0241 >Słowniczek</phrase 0242 ></textobject> 0243 </mediaobject> 0244 </screenshot> 0245 0246 </chapter> 0247 <chapter id="using-kalzium"> 0248 <title 0249 >Korzystanie z &kalzium;</title> 0250 0251 <sect1 id="foo" 0252 ><title 0253 >Ogólne uwagi o używaniu Kalzium</title> 0254 <para 0255 >Oto zrzuty ekranowe &kalzium; w czasie działania:</para> 0256 0257 <para 0258 >Program &kalzium; jest bardzo łatwy w obsłudze. Został zaprojektowany dla uczniów we wszystkich przedziałach wiekowych, jako mała i szybka baz danych.</para> 0259 <screenshot> 0260 <screeninfo 0261 >Główny interfejs &kalzium;, tuż po pierwszym uruchomieniu</screeninfo> 0262 <mediaobject> 0263 <imageobject> 0264 <imagedata fileref="screenshot1.png" format="PNG"/> 0265 </imageobject> 0266 <textobject> 0267 <phrase 0268 >Główny interfejs &kalzium;</phrase> 0269 </textobject> 0270 </mediaobject> 0271 </screenshot> 0272 </sect1> 0273 <sect1 id="info-dlg"> 0274 <title 0275 >Okno informacyjne</title> 0276 <para 0277 >Okno informacyjne otwieramy przez kliknięcie lewym przyciskiem myszy na którymkolwiek pierwiastku. Właśnie tutaj możemy otrzymać informacje o pierwiastku. Dzięki przyciskom na dole okna dialogowego możesz zmieniać wyświetlany pierwiastek, bez konieczności zamykania okna.</para> 0278 <sect2 id="infodialog_overview"> 0279 <title 0280 >Ogólne</title> 0281 <para 0282 >W menu <guilabel 0283 >Ogólne</guilabel 0284 > znajdziesz najważniejsze informacje o pierwiastku. W środku znajduje się symbol pierwiastka, a liczba atomowa u dołu, po lewej. Górny lewy róg zawiera nazwę pierwiastka, natomiast dolny prawy pokazuje masę atomową.</para> 0285 <screenshot> 0286 <screeninfo 0287 >Okno informacyjne &kalzium;</screeninfo> 0288 <mediaobject> 0289 <imageobject> 0290 <imagedata fileref="infodialog_overview.png" format="PNG"/> 0291 </imageobject> 0292 <textobject> 0293 <phrase 0294 >Okno informacyjne &kalzium;</phrase> 0295 </textobject> 0296 <caption 0297 ><para 0298 ></para 0299 ></caption> 0300 </mediaobject> 0301 </screenshot> 0302 </sect2> 0303 <sect2 id="infodialog_orbits"> 0304 <title 0305 >Orbitale Bohra</title> 0306 <para 0307 >Karta <guilabel 0308 >Model atomu</guilabel 0309 > wyświetla powłoki atomowe. Każda orbita odpowiada powłoce atomowej, a każdy żółty okrąg przedstawia elektron.</para> 0310 <screenshot> 0311 <screeninfo 0312 >Okno informacyjne &kalzium;</screeninfo> 0313 <mediaobject> 0314 <imageobject> 0315 <imagedata fileref="infodialog_bohr.png" format="PNG"/> 0316 </imageobject> 0317 <textobject> 0318 <phrase 0319 >Okno informacyjne &kalzium;</phrase> 0320 </textobject> 0321 <caption 0322 ><para 0323 ></para> 0324 </caption> 0325 </mediaobject> 0326 </screenshot> 0327 </sect2> 0328 <sect2 id="infodialog_misc"> 0329 <title 0330 >Różne</title> 0331 <para 0332 >Karta <guilabel 0333 >Różne</guilabel 0334 > uzupełnia informacje o bieżącym pierwiastku. Zawiera ona datę odkrycia oraz pochodzenie nazwy.</para> 0335 <screenshot> 0336 <screeninfo 0337 >Okno informacyjne &kalzium;</screeninfo> 0338 <mediaobject> 0339 <imageobject> 0340 <imagedata fileref="infodialog_misc.png" format="PNG"/> 0341 </imageobject> 0342 <textobject> 0343 <phrase 0344 >Okno informacyjne &kalzium;</phrase> 0345 </textobject> 0346 <caption 0347 ><para 0348 ></para> 0349 </caption> 0350 </mediaobject> 0351 </screenshot> 0352 </sect2> 0353 <sect2 id="infodialog_isotopes"> 0354 <title 0355 >Izotopy</title> 0356 <para 0357 >Karta <guilabel 0358 >Izotopy</guilabel 0359 > zawiera informacje o izotopach danego pierwiastka. <variablelist> 0360 0361 <varlistentry> 0362 <term 0363 >Masa</term> 0364 <listitem 0365 ><para 0366 >Masa tego izotopu. </para 0367 ></listitem> 0368 </varlistentry> 0369 0370 <varlistentry> 0371 <term 0372 >Neutrony</term> 0373 <listitem 0374 ><para 0375 >Liczba neutronów tego izotopu. </para 0376 ></listitem> 0377 </varlistentry> 0378 0379 <varlistentry> 0380 <term 0381 >Procent</term> 0382 <listitem 0383 ><para 0384 >Procentowy udział atomów danego izotopu w pierwiastku. Często nazywany abundancją lub względną częstością występowania. </para 0385 ></listitem> 0386 </varlistentry> 0387 0388 <varlistentry> 0389 <term 0390 >Czas połowicznego rozpadu</term> 0391 <listitem 0392 ><para 0393 >Wyłącznie w przypadku niestałych izotopów można mówić o czasie połowicznego rozpadu. Tym terminem określamy czas, w którym połowa izotopu rozpada się. </para 0394 ></listitem> 0395 </varlistentry> 0396 0397 <varlistentry> 0398 <term 0399 >Energia i tryb rozpadu</term> 0400 <listitem 0401 ><para 0402 >Niektóre izotopy, w czasie procesu rozpadu radioaktywnego, emitują promieniowanie cząsteczkowe. Każdy proces rozpadu uwalnia właściwą sobie energię, która jest wymieniana obok trybu rozpadu. </para 0403 ></listitem> 0404 </varlistentry> 0405 0406 <varlistentry> 0407 <term 0408 >Spin i parzystość</term> 0409 <listitem 0410 ><para 0411 >Spin jądra i jego parzystość. </para 0412 ></listitem> 0413 </varlistentry> 0414 0415 <varlistentry> 0416 <term 0417 >Moment magnetyczny</term> 0418 <listitem 0419 ><para 0420 >Magnetyczny moment dipolowy jądra, mierzony w magnetonach jądrowych. </para 0421 ></listitem> 0422 </varlistentry> 0423 0424 </variablelist> 0425 0426 </para> 0427 <screenshot> 0428 <screeninfo 0429 >Okno informacyjne &kalzium;</screeninfo> 0430 <mediaobject> 0431 <imageobject> 0432 <imagedata fileref="infodialog_isotopes.png" format="PNG"/> 0433 </imageobject> 0434 <textobject> 0435 <phrase 0436 >Okno informacyjne &kalzium;</phrase> 0437 </textobject> 0438 <caption 0439 ><para 0440 ></para> 0441 </caption> 0442 </mediaobject> 0443 </screenshot> 0444 </sect2> 0445 <sect2 id="infodialog_dataoverview"> 0446 <title 0447 >Przegląd danych</title> 0448 <para 0449 >Karta <guilabel 0450 >Przegląd danych</guilabel 0451 > zawiera informacje o różnych faktach związanych z pierwiastkiem.</para> 0452 <para 0453 >W zależności od danych dostępnych w &kalzium;, będziesz mógł zobaczyć różne promienie atomowe pierwiastków. Promień walencyjny, to promień neutralnego atomu pierwiastka w cząsteczce. Może to na przykład być odległość O-H w wodzie. Promień atomowy, to promień elementarnego atomu, np. nie związanego z niczym. Promieniem van der Waalsa określamy odległość między dwoma atomami tego samego rodzaju, w dwóch równych cząsteczkach, np. dwóch atomach węgla w propanie. Ostatni możliwy promień to promień jonowy, towarzyszy mu informacja o ładunku.</para> 0454 <para 0455 >Masa pierwiastka to średnia ważona masa wszystkich jego izotopów. </para> 0456 <screenshot> 0457 <screeninfo 0458 >Okno informacyjne &kalzium;</screeninfo> 0459 <mediaobject> 0460 <imageobject> 0461 <imagedata fileref="infodialog_data_overview.png" format="PNG"/> 0462 </imageobject> 0463 <textobject> 0464 <phrase 0465 >Okno informacyjne &kalzium;</phrase> 0466 </textobject> 0467 <caption 0468 ><para 0469 ></para> 0470 </caption> 0471 </mediaobject> 0472 </screenshot> 0473 </sect2> 0474 0475 <!-- Uncomment this when it has some content, since otherwise it --> 0476 <!-- breaks checkXML --> 0477 <!-- <sect2 id="infodialog_warnings"> 0478 <title 0479 >Warnings</title> 0480 <para 0481 ></para> 0482 </sect2> 0483 --> 0484 <sect2 id="infodialog_spectrum"> 0485 <title 0486 >Widmo</title> 0487 <screenshot> 0488 <screeninfo 0489 >Okno informacyjne &kalzium;</screeninfo> 0490 <mediaobject> 0491 <imageobject> 0492 <imagedata fileref="infodialog_spectrum.png" format="PNG"/> 0493 </imageobject> 0494 <textobject> 0495 <phrase 0496 >Okno informacyjne &kalzium;</phrase> 0497 </textobject> 0498 <caption 0499 ><para 0500 ></para> 0501 </caption> 0502 </mediaobject> 0503 </screenshot> 0504 </sect2> 0505 </sect1> 0506 0507 <!-- Don't have empty chapters if possible - comment them out until --> 0508 <sect1 id="numeration"> 0509 <title 0510 >Numeracja</title> 0511 0512 <para 0513 >Opcja numeracja (nomenklatura) jest sposobem numerowania 18 grup układu okresowego. Możesz zmienić numerację na <guilabel 0514 >IUPAC</guilabel 0515 >, <guilabel 0516 >stary IUPAC</guilabel 0517 > lub <guilabel 0518 >CAS</guilabel 0519 >lub też wyłączyć ją całkowicie.</para> 0520 0521 <para 0522 >Następujące opcje w menu <guimenu 0523 >Widok</guimenu 0524 > <guimenuitem 0525 >Numeracja</guimenuitem 0526 > mogą być użyte do zmiany pokazanej numeracji: <itemizedlist> 0527 <listitem 0528 ><para 0529 ><guimenuitem 0530 >Brak numeracji</guimenuitem 0531 >: jeśli ta opcja jest aktywna, nie zostanie zastosowana żadna numeracja okresowa.</para 0532 ></listitem> 0533 <listitem 0534 ><para 0535 ><guimenuitem 0536 >IUPAC</guimenuitem 0537 > (domyślnie): to <firstterm 0538 >International Union of Pure and Applied Chemistry</firstterm 0539 >. Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej określa większość standardów stosowanych przez chemików. Nowy system IUPAC nadaje arabskie liczby od 1 do 18 wszystkim kolumnom. </para 0540 ></listitem> 0541 <listitem 0542 ><para 0543 ><guimenuitem 0544 >CAS</guimenuitem 0545 >: to <firstterm 0546 >Chemical Abstracts Service</firstterm 0547 >. W tej klasyfikacji związków chemicznych litery zostały przypisane głównym grupom pierwiastków: (A) - głównej grupie, (B) - pierwiastkom przejściowym. Pomimo tego, że numeracją oficjalną jest <acronym 0548 >IUPAC</acronym 0549 >, numeracja <acronym 0550 >CAS</acronym 0551 > jest wciąż stosowana w szkołach i laboratoriach.</para 0552 ></listitem> 0553 <listitem 0554 ><para 0555 ><guimenuitem 0556 >Stary IUPAC</guimenuitem 0557 >: w starym systemie IUPAC oznaczano kolumny rzymskimi liczbami, po których następowały litery <quote 0558 >A</quote 0559 > lub <quote 0560 >B</quote 0561 >. Kolumny były numerowane w taki sposób, że pierwsze siedem oznaczano od <quote 0562 >IA</quote 0563 > do <quote 0564 >VIIA</quote 0565 >, kolumny od 8 do 10 <quote 0566 >VIIIA</quote 0567 >, kolumny od 11 do 17 oznaczano od <quote 0568 >IB</quote 0569 > do <quote 0570 >VIIB</quote 0571 >, a kolumna 18 została oznaczona<quote 0572 >VIII</quote 0573 >. Z powodu zamieszania, jakie tworzyły systemy stary IUPAC i CAS, IUPAC przyjęło swój nowy system. </para 0574 ></listitem> 0575 </itemizedlist> 0576 </para> 0577 0578 </sect1> 0579 0580 <sect1 id="colors"> 0581 <title 0582 >Zestawy kolorów</title> 0583 0584 <para 0585 >&kalzium; potrafi zademonstrować, gdzie, w relacji do ich okresowego <quote 0586 >bloku</quote 0587 > i <quote 0588 >grupy</quote 0589 >, znajdują się dane pierwiastki, a dodatkowo podaje ich właściwości kwasowe i stan skupienia materii (tzn. stały/ciekły/gazowy) w danej temperaturze.</para> 0590 0591 <para 0592 >Zestawy kolorów można zmieniać w menu <menuchoice 0593 ><guimenu 0594 >Widok</guimenu 0595 > <guimenuitem 0596 >Zestaw</guimenuitem 0597 ></menuchoice 0598 >. </para> 0599 <itemizedlist> 0600 <listitem 0601 ><para 0602 ><guimenuitem 0603 >Monochrome</guimenuitem 0604 >: wszystkie pierwiastki są w takim samym kolorze. Możesz zmienić domyślny kolor wybierając <menuchoice 0605 ><guimenu 0606 >Ustawienia</guimenu 0607 ><guimenuitem 0608 >Konfiguruj &kalzium;...</guimenuitem 0609 > </menuchoice 0610 > i przechodząc do karty <guilabel 0611 >Kolory</guilabel 0612 >. </para 0613 ></listitem> 0614 <listitem 0615 ><para 0616 ><guimenuitem 0617 >Bloki</guimenuitem 0618 >: wyświetla inny kolor dla każdego bloku. </para 0619 ></listitem> 0620 <listitem 0621 ><para 0622 ><guimenuitem 0623 >Ikony</guimenuitem 0624 >: wyświetla ikony dla każdego pierwiastka. </para 0625 ></listitem> 0626 <listitem 0627 ><para 0628 ><guimenuitem 0629 >Rodzina</guimenuitem 0630 >: przedstawia każdą z dziewięciu rodzin w innym kolorze. </para 0631 ></listitem> 0632 <listitem 0633 ><para 0634 ><guimenuitem 0635 >Grupy</guimenuitem 0636 >: wyświetla inny kolor dla każdej grupy. Grupa to pionowa kolumna w układzie okresowym pierwiastków. W standardowym układzie okresowym jest 18 grup. Pierwiastki w grupie mają podobną konfigurację walencyjnej powłoki elektronowej i w efekcie podobne własności. </para 0637 ></listitem> 0638 <listitem> 0639 <para 0640 ><guimenuitem 0641 >Gradient</guimenuitem 0642 ></para> 0643 <para 0644 >Wyświetlanie gradientowe pokazuje elementy w zależności od własności, które możesz wybrać poniżej i z gradientowym zestawem kolorów. Pierwiastki, dla których brak jest danych, są wyświetlane na szaro.</para> 0645 <screenshot> 0646 <screeninfo 0647 >Gradient promienia walencyjnego</screeninfo> 0648 <mediaobject> 0649 <imageobject> 0650 <imagedata fileref="gradient.png" format="PNG"/> 0651 </imageobject> 0652 <textobject> 0653 <phrase 0654 >Gradient promienia walencyjnego</phrase> 0655 </textobject> 0656 </mediaobject> 0657 </screenshot> 0658 <itemizedlist> 0659 <listitem 0660 ><para 0661 ><guimenuitem 0662 >Promień walencyjny</guimenuitem> 0663 </para 0664 ></listitem> 0665 <listitem 0666 ><para 0667 ><guimenuitem 0668 >Promień van der Waalsa</guimenuitem> 0669 </para 0670 ></listitem> 0671 <listitem 0672 ><para 0673 ><guimenuitem 0674 >Masa atomowa</guimenuitem> 0675 </para 0676 ></listitem> 0677 <listitem 0678 ><para 0679 ><guimenuitem 0680 >Punkt wrzenia</guimenuitem> 0681 </para 0682 ></listitem> 0683 <listitem 0684 ><para 0685 ><guimenuitem 0686 >Punkt topnienia</guimenuitem> 0687 </para 0688 ></listitem> 0689 <listitem 0690 ><para 0691 ><guimenuitem 0692 >Elektroujemność (Pauling)</guimenuitem> 0693 </para 0694 ></listitem> 0695 <listitem 0696 ><para 0697 ><guimenuitem 0698 >Powinowactwo elektronowe</guimenuitem> 0699 </para 0700 ></listitem> 0701 <listitem 0702 ><para 0703 ><guimenuitem 0704 >Data odkrycia</guimenuitem> 0705 </para 0706 ></listitem> 0707 <listitem 0708 ><para 0709 ><guimenuitem 0710 >Pierwsza jonizacja</guimenuitem> 0711 </para 0712 ></listitem> 0713 </itemizedlist> 0714 </listitem> 0715 </itemizedlist> 0716 0717 </sect1> 0718 <sect1 id="tools"> 0719 <title 0720 >Narzędzia</title> 0721 <sect2 id="nuclid_board"> 0722 <title 0723 >Tablica izotopów</title> 0724 <para 0725 ><guimenuitem 0726 >Tablica izotopów...</guimenuitem 0727 > pokazuje znane izotopy pierwiastków. </para> 0728 <para 0729 >Występują różne rodzaje izotopów, część jest stabilna, zaś pozostałe nie. Niestabilne izotopy mogą ulegać rozpadowi alfa lub dwóm różnym rodzajom rozpadu beta. Jest to zaznaczone za pomocą różnych kolorów. </para> 0730 <screenshot> 0731 <mediaobject> 0732 <imageobject> 0733 <imagedata fileref="screenshotnuclidboard.png" format="PNG"/> 0734 </imageobject> 0735 <textobject> 0736 <phrase 0737 >okno <quote 0738 >Tablica izotopów</quote 0739 ></phrase> 0740 </textobject> 0741 <caption 0742 ><para 0743 >&kalzium; potrafi wyświetlać izotopy dla pewnego zakresu pierwiastków.</para> 0744 </caption> 0745 </mediaobject> 0746 </screenshot> 0747 </sect2> 0748 0749 <sect2 id="rs_phrases"> 0750 <title 0751 >Frazy ryzyka/bezpieczeństwa</title> 0752 <para 0753 >Frazy R/S, znane inaczej jako Frazy ryzyka/bezpieczeństwa, numery R/S. zdania R/S, to system kodów zagrożeń i fraz służących do oznaczania niebezpiecznych pierwiastków i związków chemicznych. Fraza R/S związku składa się z części dotyczącej ryzyka (R) oraz bezpieczeństwa (S), po których następuje kombinacja liczb. Każda liczba odpowiada jednej frazie. Fraza odpowiadająca kombinacji znaków i liczba ma takie samo znaczenie w różnych językach. </para> 0754 </sect2> 0755 0756 <sect2 id="glossary"> 0757 <title 0758 >Słowniczek</title> 0759 <para 0760 >W słowniczku zawarte są definicje najczęściej używanych narzędzi chemicznych oraz pewne dane naukowe. Po lewej stronie okna znajduje drzewo tematów. Na górze umieszczono terminy chemiczne, a poniżej drugie drzewo narzędzi laboratoryjnych. </para> 0761 <para 0762 >Na górze okna znajduje się pasek wyszukiwania - jeśli zaczniemy do niego wprowadzać tekst, drzewa natychmiast zaczną się dostosowywać. Przycisk po prawej stronie na końcu paska wyszukiwania przywraca stan początkowy. </para> 0763 <screenshot> 0764 <mediaobject> 0765 <imageobject> 0766 <imagedata fileref="screenshot7.png" format="PNG"/> 0767 </imageobject> 0768 <textobject> 0769 <phrase 0770 ><quote 0771 >Słowniczek</quote 0772 ></phrase> 0773 </textobject> 0774 </mediaobject> 0775 </screenshot> 0776 </sect2> 0777 <sect2 id="plot_data"> 0778 <title 0779 >Wykres danych</title> 0780 <para 0781 >Okno dialogowe <guimenuitem 0782 >Wykres danych</guimenuitem 0783 > pozwala przedstawić niektóre informacje w sposób graficzny. Na osi X wybieramy zakres pierwiastków (od jeden do najwyższego numeru). Dokonujemy tego przy użyciu pól w oknie dialogowym: <guilabel 0784 >Pierwszy pierwiastek</guilabel 0785 > i <guilabel 0786 >Ostatni pierwiastek</guilabel 0787 >. </para> 0788 <screenshot> 0789 <mediaobject> 0790 <imageobject> 0791 <imagedata fileref="screenshot5.png" format="PNG"/> 0792 </imageobject> 0793 <textobject> 0794 <phrase 0795 >Okno dialogowe <quote 0796 >Wykres danych</quote 0797 ></phrase> 0798 </textobject> 0799 <caption 0800 ><para 0801 >&kalzium; potrafi tworzyć wykresy dla pewnego zakresu pierwiastków.</para> 0802 </caption> 0803 </mediaobject> 0804 </screenshot> 0805 </sect2> 0806 <sect2 id="eq_solver"> 0807 <title 0808 >Analizator równań </title> 0809 <para 0810 ><guimenuitem 0811 >Analizator równań</guimenuitem 0812 > pozwala użytkownikowi rozwiązywać równania chemiczne. Oto przykład: </para> 0813 <blockquote 0814 ><para 0815 >aH2O + bCO2 -> cH2CO3</para 0816 ></blockquote> 0817 <para 0818 >Obliczone równanie ukaże się po prawej stronie okna. Jak widać w pierwszym przykładzie, możliwe jest również określenie wartości jednego lub więcej współczynników - wówczas inne współczynniki zostaną skorygowane. Co więcej, symbole pierwiastków czy ładunki elektryczne mogą się znajdować w nawiasach, co widać w dwóch ostatnich przykładach.</para> 0819 <screenshot> 0820 <mediaobject> 0821 <imageobject> 0822 <imagedata fileref="screenshoteqsolver.png" format="PNG"/> 0823 </imageobject> 0824 <textobject> 0825 <phrase 0826 >Okno dialogowe <quote 0827 >Analizator równań</quote 0828 > </phrase> 0829 </textobject> 0830 <caption 0831 ><para 0832 >&kalzium; może rozwiązywać równania chemiczne</para> 0833 </caption> 0834 </mediaobject> 0835 </screenshot> 0836 </sect2> 0837 0838 <sect2 id="sidebar"> 0839 <title 0840 >Pasek boczny</title> 0841 <sect3 id="overview"> 0842 <title 0843 >Ogólne</title> 0844 <screenshot> 0845 <mediaobject> 0846 <imageobject> 0847 <imagedata fileref="sidebar1.png" format="PNG"/> 0848 </imageobject> 0849 <textobject> 0850 <phrase 0851 >Ogólne</phrase> 0852 </textobject> 0853 </mediaobject> 0854 </screenshot> 0855 <para 0856 >Karta <guilabel 0857 >Ogólne</guilabel 0858 > jest pierwszą kartą. Pokazuje ona ogólne dane na temat pierwiastka, nad którym jest kursor.</para> 0859 0860 </sect3> 0861 <sect3 id="stateofmatter"> 0862 <title 0863 >Stan skupienia materii</title> 0864 0865 <para 0866 >Karta <guilabel 0867 >Stan materii</guilabel 0868 > znajduje się na drugim miejscu w panelu nawigacyjnym.</para> 0869 <para 0870 >Na początku widoczne są następujące ikony i tekst:</para> 0871 <screenshot> 0872 <mediaobject> 0873 <imageobject> 0874 <imagedata fileref="screenshot2.png" format="PNG"/> 0875 </imageobject> 0876 <textobject> 0877 <phrase 0878 >Okno dialogowe <quote 0879 >Stan materii</quote 0880 ></phrase> 0881 </textobject> 0882 <caption 0883 ><para 0884 >&kalzium; może zademonstrować, które pierwiastki są stałe/ciekłe/gazowe w danej temperaturze.</para> 0885 </caption> 0886 </mediaobject> 0887 </screenshot> 0888 </sect3> 0889 <sect3 id="timeline"> 0890 <title 0891 >Linia czasu</title> 0892 0893 <para 0894 >Funkcja <guilabel 0895 >Linia czasu</guilabel 0896 > pozwala poznawać pierwiastki z wybranego okresu. Wspaniale jest obserwować jak układ okresowy zmieniał się wraz z odkrywaniem wciąż nowych pierwiastków. Jeśli przesuniesz suwak w lewo, zauważysz, że niektóre pierwiastki zniknęły. Pojawią się ponownie, jeśli przesuniesz kursor w prawo. Dodatkowo, liczba będzie się stale zmieniać.</para> 0897 0898 <para 0899 >Liczba przedstawia datę, którą wybrałeś. Jeśli przesuniesz suwak na np. 1856, zobaczysz jedynie pierwiastki, które były znane w 1856. </para> 0900 0901 <para 0902 >Na pewno zauważysz, że pewne pierwiastki nawet dziś nie są pokazane. Dzieje się tak, ponieważ niektóre z nich nie są jeszcze odkryte, ale ich istnienie jest prognozowane. </para> 0903 0904 <screenshot> 0905 <mediaobject> 0906 <imageobject> 0907 <imagedata fileref="screenshot6.png" format="PNG"/> 0908 </imageobject> 0909 <textobject> 0910 <phrase 0911 ><quote 0912 >Linia czasu</quote 0913 ></phrase> 0914 </textobject> 0915 <caption 0916 ><para 0917 >Układ okresowy w przeszłości (pierwiastki znane w 1856)</para> 0918 </caption> 0919 </mediaobject> 0920 </screenshot> 0921 </sect3> 0922 0923 <sect3 id="calculate"> 0924 <title 0925 >Obliczanie</title> 0926 0927 <para 0928 >Karta <guilabel 0929 >Obliczanie</guilabel 0930 > jest ostatnią kartą na pasku bocznym. Służy ona do obliczania masy cząsteczek.</para> 0931 <para 0932 >Na początku widoczne są następujące ikony i tekst:</para> 0933 <screenshot> 0934 <mediaobject> 0935 <imageobject> 0936 <imagedata fileref="sidebar2.png" format="PNG"/> 0937 </imageobject> 0938 <textobject> 0939 <phrase 0940 >Obliczanie</phrase> 0941 </textobject> 0942 <caption 0943 ><para 0944 >Obliczanie</para> 0945 </caption> 0946 </mediaobject> 0947 </screenshot> 0948 </sect3> 0949 <sect3 id="show_hide_legend"> 0950 <title 0951 >Pokaż legendę</title> 0952 <para 0953 ><guimenuitem 0954 >Pokaż legendę</guimenuitem 0955 > pozwala na wyświetlenie legendy dla bieżącego schematu (grupy, rodziny, bloki). Legenda jest wyświetlana domyślnie, ale jeżeli ją ukryjesz, pozostanie schowana dopóki nie wybierzesz opcji Pokaż. &kalzium; zachowa ustawienia w plikach konfiguracyjnych, więc przy następnym uruchomieniu, powrócisz do ostatnich ustawień. </para> 0956 </sect3> 0957 0958 </sect2> 0959 </sect1> 0960 </chapter> 0961 0962 <chapter id="config"> 0963 <title 0964 >Konfiguracja &kalzium; </title> 0965 0966 <para 0967 >&kalzium; posiada wiele opcji konfiguracyjnych, do których masz dostęp poprzez menu <menuchoice 0968 > <guimenu 0969 >Ustawienia</guimenu 0970 > <guimenuitem 0971 >Konfiguruj &kalzium;...</guimenuitem 0972 > </menuchoice 0973 >.</para> 0974 0975 <screenshot> 0976 <screeninfo 0977 >Okno konfiguracyjne &kalzium;</screeninfo> 0978 <mediaobject> 0979 <imageobject> 0980 <imagedata fileref="settings1.png" format="PNG"/> 0981 </imageobject> 0982 <textobject> 0983 <phrase 0984 >Kolory</phrase> 0985 </textobject> 0986 </mediaobject> 0987 </screenshot> 0988 <para 0989 >Na karcie <guilabel 0990 >Kolory</guilabel 0991 > możesz ustawić różne kolory dla każdego schematu. </para> 0992 <screenshot> 0993 <screeninfo 0994 >Okno konfiguracyjne &kalzium;</screeninfo> 0995 <mediaobject> 0996 <imageobject> 0997 <imagedata fileref="settings2.png" format="PNG"/> 0998 </imageobject> 0999 <textobject> 1000 <phrase 1001 >Jednostki</phrase> 1002 </textobject> 1003 </mediaobject> 1004 </screenshot> 1005 <para 1006 >Na karcie <guilabel 1007 >Jednostki</guilabel 1008 > możesz wybrać jednostki. Możesz wybierać pomiędzy domyślną jednostką kJ/mol, a eV. Temperatura jest pokazywana domyślnie w stopniach Kelvina, ale możesz ją pokazać w stopniach Celsjusza lub Fahrenheita. </para> 1009 <screenshot> 1010 <screeninfo 1011 >Okno konfiguracyjne &kalzium;</screeninfo> 1012 <mediaobject> 1013 <imageobject> 1014 <imagedata fileref="settings3.png" format="PNG"/> 1015 </imageobject> 1016 <textobject> 1017 <phrase 1018 >Różne</phrase> 1019 </textobject> 1020 </mediaobject> 1021 </screenshot> 1022 <para 1023 >Na karcie <guilabel 1024 >Różne</guilabel 1025 > można ustawić wyświetlanie masy atomowej pierwiastków lub tylko numeru w układzie okresowym. </para> 1026 1027 </chapter> 1028 1029 <chapter id="commands"> 1030 <title 1031 >Linia poleceń</title> 1032 1033 <sect1 id="kalzium-mainwindow"> 1034 <title 1035 >Menu i skróty klawiszowe</title> 1036 1037 <sect2> 1038 <title 1039 >Menu <guimenu 1040 >Plik</guimenu 1041 ></title> 1042 <variablelist> 1043 <varlistentry> 1044 <term 1045 ><menuchoice 1046 ><guimenu 1047 >Plik</guimenu 1048 > <guimenuitem 1049 >Zapisz jako ...</guimenuitem 1050 > </menuchoice 1051 ></term> 1052 <listitem 1053 ><para 1054 ><action 1055 >Zapisuje</action 1056 > tablicę &kalzium; jako obrazek.</para 1057 ></listitem> 1058 </varlistentry> 1059 </variablelist> 1060 <variablelist> 1061 <varlistentry> 1062 <term 1063 ><menuchoice 1064 ><shortcut 1065 > <keycombo action="simul" 1066 >&Ctrl;<keycap 1067 >Q</keycap 1068 ></keycombo 1069 > </shortcut 1070 > <guimenu 1071 >Plik</guimenu 1072 > <guimenuitem 1073 >Zakończ</guimenuitem 1074 > </menuchoice 1075 ></term> 1076 <listitem 1077 ><para 1078 ><action 1079 >Wychodzi</action 1080 > z &kalzium;</para 1081 ></listitem> 1082 </varlistentry> 1083 </variablelist> 1084 1085 </sect2> 1086 1087 <sect2> 1088 <title 1089 >Menu <guimenu 1090 >Widok</guimenu 1091 ></title> 1092 1093 <variablelist> 1094 <varlistentry> 1095 <term 1096 ><menuchoice 1097 ><guimenu 1098 >Widok</guimenu 1099 > <guisubmenu 1100 >Numeracja Grup</guisubmenu 1101 > <guimenuitem 1102 >Brak numeracji</guimenuitem 1103 > </menuchoice 1104 ></term> 1105 <listitem 1106 ><para 1107 ><action 1108 >Wyświetl</action 1109 > schemat bez numeracji.</para 1110 ></listitem> 1111 </varlistentry> 1112 <varlistentry> 1113 <term 1114 ><menuchoice 1115 ><guimenu 1116 >Widok</guimenu 1117 > <guisubmenu 1118 >Numeracja Grup</guisubmenu 1119 > <guimenuitem 1120 >IUPAC</guimenuitem 1121 > </menuchoice 1122 ></term> 1123 <listitem 1124 ><para 1125 ><action 1126 >Wyświetla</action 1127 > numerację IUPAC.</para 1128 ></listitem> 1129 </varlistentry> 1130 <varlistentry> 1131 <term 1132 ><menuchoice 1133 ><guimenu 1134 >Widok</guimenu 1135 > <guisubmenu 1136 >Numeracja Grup</guisubmenu 1137 > <guimenuitem 1138 >CAS</guimenuitem 1139 > </menuchoice 1140 ></term> 1141 <listitem 1142 ><para 1143 ><action 1144 >Wyświetla</action 1145 > numerację CAS.</para 1146 ></listitem> 1147 </varlistentry> 1148 <varlistentry> 1149 <term 1150 ><menuchoice 1151 ><guimenu 1152 >Widok</guimenu 1153 > <guisubmenu 1154 >Numeracja Grup</guisubmenu 1155 > <guimenuitem 1156 >Stary IUPAC</guimenuitem 1157 > </menuchoice 1158 ></term> 1159 <listitem 1160 ><para 1161 ><action 1162 >Wyświetla</action 1163 > starą numerację IUPAC.</para 1164 ></listitem> 1165 </varlistentry> 1166 1167 <!-- second entry --> 1168 <varlistentry> 1169 <term 1170 ><menuchoice 1171 ><guimenu 1172 >Widok</guimenu 1173 > <guisubmenu 1174 >Zestaw</guisubmenu 1175 > <guimenuitem 1176 >Monochrome</guimenuitem 1177 > </menuchoice 1178 ></term> 1179 <listitem 1180 ><para 1181 ><action 1182 >Wyświetla</action 1183 > wszystkie pierwiastki w jednym kolorze tła.</para 1184 ></listitem> 1185 </varlistentry> 1186 <varlistentry> 1187 <term 1188 ><menuchoice 1189 ><guimenu 1190 >Widok</guimenu 1191 > <guisubmenu 1192 >Zestaw</guisubmenu 1193 > <guimenuitem 1194 >Bloki</guimenuitem 1195 > </menuchoice 1196 ></term> 1197 <listitem 1198 ><para 1199 ><action 1200 >Wyświetla</action 1201 > różnymi kolorami cztery bloki pierwiastków.</para 1202 ></listitem> 1203 </varlistentry> 1204 <varlistentry> 1205 <term 1206 ><menuchoice 1207 ><guimenu 1208 >Widok</guimenu 1209 > <guisubmenu 1210 >Zestaw</guisubmenu 1211 > <guimenuitem 1212 >Ikony</guimenuitem 1213 > </menuchoice 1214 ></term> 1215 <listitem 1216 ><para 1217 ><action 1218 >Wyświetla</action 1219 > ikony dla każdego pierwiastka.</para 1220 ></listitem> 1221 </varlistentry> 1222 <varlistentry> 1223 <term 1224 ><menuchoice 1225 ><guimenu 1226 >Widok</guimenu 1227 > <guisubmenu 1228 >Zestaw</guisubmenu 1229 > <guimenuitem 1230 >Rodzina</guimenuitem 1231 > </menuchoice 1232 ></term> 1233 <listitem 1234 ><para 1235 ><action 1236 >Wyświetla</action 1237 > różnymi kolorami rodziny pierwiastków.</para 1238 ></listitem> 1239 </varlistentry> 1240 <varlistentry> 1241 <term 1242 ><menuchoice 1243 ><guimenu 1244 >Widok</guimenu 1245 > <guisubmenu 1246 >Zestaw</guisubmenu 1247 > <guimenuitem 1248 >Grupy</guimenuitem 1249 > </menuchoice 1250 ></term> 1251 <listitem 1252 ><para 1253 ><action 1254 >Wyświetla</action 1255 > różnymi kolorami grupy pierwiastków.</para 1256 ></listitem> 1257 </varlistentry> 1258 1259 <varlistentry> 1260 <term 1261 ><menuchoice 1262 ><guimenu 1263 >Widok</guimenu 1264 > <guisubmenu 1265 >Gradient</guisubmenu 1266 > <guimenuitem 1267 >Brak gradientu</guimenuitem 1268 > </menuchoice 1269 ></term> 1270 <listitem 1271 ><para 1272 ><action 1273 >Wyłącza</action 1274 > wyświetlanie gradientu dla tablicy.</para 1275 ></listitem> 1276 </varlistentry> 1277 <varlistentry> 1278 <term 1279 ><menuchoice 1280 ><guimenu 1281 >Widok</guimenu 1282 > <guisubmenu 1283 >Gradient</guisubmenu 1284 > <guimenuitem 1285 >Promień walencyjny</guimenuitem 1286 > </menuchoice 1287 ></term> 1288 <listitem 1289 ><para 1290 ><action 1291 >Wyświetla</action 1292 > promień walencyjny pierwiastków.</para 1293 ></listitem> 1294 </varlistentry> 1295 <varlistentry> 1296 <term 1297 ><menuchoice 1298 ><guimenu 1299 >Widok</guimenu 1300 > <guisubmenu 1301 >Gradient</guisubmenu 1302 > <guimenuitem 1303 >van Der Waalsa</guimenuitem 1304 > </menuchoice 1305 ></term> 1306 <listitem 1307 ><para 1308 ><action 1309 >Wyświetla</action 1310 > promień van der Waalsa pierwiastków.</para 1311 ></listitem> 1312 </varlistentry> 1313 <varlistentry> 1314 <term 1315 ><menuchoice 1316 ><guimenu 1317 >Widok</guimenu 1318 > <guisubmenu 1319 >Gradient</guisubmenu 1320 > <guimenuitem 1321 >Masa atomowa</guimenuitem 1322 > </menuchoice 1323 ></term> 1324 <listitem 1325 ><para 1326 ><action 1327 >Wyświetla</action 1328 > masę atomową pierwiastków.</para 1329 ></listitem> 1330 </varlistentry> 1331 <varlistentry> 1332 <term 1333 ><menuchoice 1334 ><guimenu 1335 >Widok</guimenu 1336 > <guisubmenu 1337 >Gradient</guisubmenu 1338 > <guimenuitem 1339 >Temperatura wrzenia</guimenuitem 1340 > </menuchoice 1341 ></term> 1342 <listitem 1343 ><para 1344 ><action 1345 >Wyświetla</action 1346 > temperaturę wrzenia pierwiastków.</para 1347 ></listitem> 1348 </varlistentry> 1349 <varlistentry> 1350 <term 1351 ><menuchoice 1352 ><guimenu 1353 >Widok</guimenu 1354 > <guisubmenu 1355 >Gradient</guisubmenu 1356 > <guimenuitem 1357 >Temperatura topnienia</guimenuitem 1358 > </menuchoice 1359 ></term> 1360 <listitem 1361 ><para 1362 ><action 1363 >Wyświetla</action 1364 > temperaturę topnienia pierwiastków.</para 1365 ></listitem> 1366 </varlistentry> 1367 <varlistentry> 1368 <term 1369 ><menuchoice 1370 ><guimenu 1371 >Widok</guimenu 1372 > <guisubmenu 1373 >Gradient</guisubmenu 1374 > <guimenuitem 1375 >Elektroujemność (Pauling)</guimenuitem 1376 > </menuchoice 1377 ></term> 1378 <listitem 1379 ><para 1380 ><action 1381 >Wyświetla</action 1382 > elektroujemność pierwiastków.</para 1383 ></listitem> 1384 </varlistentry> 1385 <varlistentry> 1386 <term 1387 ><menuchoice 1388 ><guimenu 1389 >Widok</guimenu 1390 > <guisubmenu 1391 >Gradient</guisubmenu 1392 > <guimenuitem 1393 >Powinowactwo elektronowe</guimenuitem 1394 > </menuchoice 1395 ></term> 1396 <listitem 1397 ><para 1398 ><action 1399 >Wyświetla</action 1400 > powinowactwo elektronowe pierwiastków.</para 1401 ></listitem> 1402 </varlistentry> 1403 <varlistentry> 1404 <term 1405 ><menuchoice 1406 ><guimenu 1407 >Widok</guimenu 1408 > <guisubmenu 1409 >Gradient</guisubmenu 1410 > <guimenuitem 1411 >Data odkrycia</guimenuitem 1412 > </menuchoice 1413 ></term> 1414 <listitem 1415 ><para 1416 ><action 1417 >Wyświetla</action 1418 > datę odkrycia pierwiastków, różnicując kolor tła dla każdego stulecia.</para 1419 ></listitem> 1420 </varlistentry> 1421 <varlistentry> 1422 <term 1423 ><menuchoice 1424 ><guimenu 1425 >Widok</guimenu 1426 > <guisubmenu 1427 >Gradient</guisubmenu 1428 > <guimenuitem 1429 >Pierwsza energia jonizacji</guimenuitem 1430 > </menuchoice 1431 ></term> 1432 <listitem 1433 ><para 1434 ><action 1435 >Wyświetl</action 1436 > energię pierwszej jonizacji pierwiastków.</para 1437 ></listitem> 1438 </varlistentry> 1439 1440 <varlistentry> 1441 <term 1442 ><menuchoice 1443 ><guimenu 1444 >Widok</guimenu 1445 > <guisubmenu 1446 >Tablice</guisubmenu 1447 > <guimenuitem 1448 >Tablica: Klasyczny układ okresowy</guimenuitem 1449 > </menuchoice 1450 ></term> 1451 <listitem 1452 ><para 1453 ><action 1454 >Wyświetla</action 1455 > klasyczny układ okresowy i wszystkie pierwiastki.</para 1456 ></listitem> 1457 </varlistentry> 1458 <varlistentry> 1459 <term 1460 ><menuchoice 1461 ><guimenu 1462 >Widok</guimenu 1463 > <guisubmenu 1464 >Tablice</guisubmenu 1465 > <guimenuitem 1466 >Tablica: Krótki układ okresowy</guimenuitem 1467 > </menuchoice 1468 ></term> 1469 <listitem 1470 ><para 1471 ><action 1472 >Wyświetla</action 1473 > układ okresowy bez metali przejściowych.</para 1474 ></listitem> 1475 </varlistentry> 1476 <varlistentry> 1477 <term 1478 ><menuchoice 1479 ><guimenu 1480 >Widok</guimenu 1481 > <guisubmenu 1482 >Tablice</guisubmenu 1483 > <guimenuitem 1484 >Tablica: Metale przejściowe</guimenuitem 1485 > </menuchoice 1486 ></term> 1487 <listitem 1488 ><para 1489 ><action 1490 >Wyświetla</action 1491 > układ okresowy zawierający jedynie metale przejściowe.</para 1492 ></listitem> 1493 </varlistentry> 1494 <varlistentry> 1495 <term 1496 ><menuchoice 1497 ><guimenu 1498 >Widok</guimenu 1499 > <guisubmenu 1500 >Tablice</guisubmenu 1501 > <guimenuitem 1502 >Tablica: Układ okresowy</guimenuitem 1503 > </menuchoice 1504 ></term> 1505 <listitem 1506 ><para 1507 >Ta pozycja wyświetla tablicę pierwiastków sugerowaną przez DZ <foreignphrase lang="de" 1508 >Deutscher Zentralausschuss</foreignphrase 1509 > "Niemiecki komitet centralny".</para 1510 ></listitem> 1511 </varlistentry> 1512 1513 <varlistentry> 1514 <term 1515 ><menuchoice 1516 ><guimenu 1517 >Widok</guimenu 1518 > <guimenuitem 1519 >Pokaż/ukryj legendę</guimenuitem 1520 > </menuchoice 1521 ></term> 1522 <listitem 1523 ><para 1524 ><action 1525 >Przełącza</action 1526 > wyświetlanie legendy.</para 1527 ></listitem> 1528 </varlistentry> 1529 <varlistentry> 1530 <term 1531 ><menuchoice 1532 ><guimenu 1533 >Widok</guimenu 1534 > <guimenuitem 1535 >Pokaż/ukryj pasek boczny</guimenuitem 1536 > </menuchoice 1537 ></term> 1538 <listitem 1539 ><para 1540 ><action 1541 >Przełącza</action 1542 > wyświetlanie paska bocznego.</para 1543 ></listitem> 1544 </varlistentry> 1545 1546 </variablelist> 1547 1548 </sect2> 1549 1550 1551 <sect2> 1552 <title 1553 >Menu <guimenu 1554 >Narzędzia</guimenu 1555 > </title> 1556 <variablelist> 1557 <varlistentry> 1558 <term 1559 ><menuchoice 1560 ><guimenu 1561 >Narzędzia</guimenu 1562 > <guimenuitem 1563 >Wykres danych</guimenuitem 1564 > </menuchoice 1565 ></term> 1566 <listitem 1567 ><para 1568 ><action 1569 >Otwórz</action 1570 > okno wykresu danych.</para 1571 ></listitem> 1572 </varlistentry> 1573 <varlistentry> 1574 <term 1575 ><menuchoice 1576 ><guimenu 1577 >Narzędzia</guimenu 1578 > <guimenuitem 1579 >Tablica izotopów</guimenuitem 1580 > </menuchoice 1581 ></term> 1582 <listitem 1583 ><para 1584 ><action 1585 >Otwiera</action 1586 > okno tablicy izotopów.</para 1587 ></listitem> 1588 </varlistentry> 1589 1590 <varlistentry> 1591 <term 1592 ><menuchoice 1593 ><guimenu 1594 >Narzędzia</guimenu 1595 > <guimenuitem 1596 >Słowniczek</guimenuitem 1597 > </menuchoice 1598 ></term> 1599 <listitem 1600 ><para 1601 ><action 1602 >Otwiera</action 1603 > słowniczek.</para 1604 ></listitem> 1605 </varlistentry> 1606 <varlistentry> 1607 <term 1608 ><menuchoice 1609 ><guimenu 1610 >Narzędzia</guimenu 1611 > <guimenuitem 1612 >Analizator równań</guimenuitem 1613 > </menuchoice 1614 ></term> 1615 <listitem 1616 ><para 1617 ><action 1618 >Otwiera</action 1619 > okno analizatora równań.</para 1620 ></listitem> 1621 </varlistentry> 1622 <varlistentry> 1623 <term 1624 ><menuchoice 1625 ><guimenu 1626 >Narzędzia</guimenu 1627 > <guimenuitem 1628 >Konwertuj pliki chemiczne...</guimenuitem 1629 > </menuchoice 1630 ></term> 1631 <listitem 1632 ><para 1633 ><action 1634 >Otwiera</action 1635 > okno dialogowe służące do importowania i eksportowania danych w wielu formatach plików chemicznych oraz typach danych dla biblioteki Open Babel.</para 1636 ></listitem> 1637 </varlistentry> 1638 <varlistentry> 1639 <term 1640 ><menuchoice 1641 ><guimenu 1642 >Narzędzia</guimenu 1643 > <guimenuitem 1644 >Frazy R/S</guimenuitem 1645 > </menuchoice 1646 ></term> 1647 <listitem 1648 ><para 1649 ><action 1650 >Otwiera</action 1651 > okno dialogowe <guilabel 1652 >Frazy ryzyka/bezpieczeństwa</guilabel 1653 >.</para 1654 ></listitem> 1655 </varlistentry> 1656 <varlistentry> 1657 <term 1658 ><menuchoice 1659 ><guimenu 1660 >Narzędzia</guimenu 1661 > <guimenuitem 1662 >Tablice</guimenuitem 1663 > </menuchoice 1664 ></term> 1665 <listitem 1666 ><para 1667 ><action 1668 >Wyświetla</action 1669 > okno dialogowe zawierające <guilabel 1670 >Alfabet grecki</guilabel 1671 >, <guilabel 1672 >Przedrostki liczbowe oraz liczby rzymskie</guilabel 1673 >.</para 1674 ></listitem> 1675 </varlistentry> 1676 <varlistentry> 1677 <term 1678 ><menuchoice 1679 ><guimenu 1680 >Widok</guimenu 1681 > <guisubmenu 1682 >Narzędzia</guisubmenu 1683 > <guimenuitem 1684 >Edytor molekuł...</guimenuitem 1685 > </menuchoice 1686 ></term> 1687 <listitem 1688 ><para 1689 ><action 1690 >Otwiera</action 1691 > okno edytora molekuł.</para 1692 ></listitem> 1693 </varlistentry> 1694 <varlistentry> 1695 <term 1696 ><menuchoice 1697 ><guimenu 1698 >Narzędzia</guimenu 1699 > <guimenuitem 1700 >Eksportuj dane</guimenuitem 1701 > </menuchoice 1702 ></term> 1703 <listitem 1704 ><para 1705 ><action 1706 >Otwiera</action 1707 > okno dialogowe, w którym można wybrać <guilabel 1708 >Pierwiastki</guilabel 1709 > oraz ich <guilabel 1710 >Właściwości</guilabel 1711 >, które mają być wyeksportowane do pliku &HTML;.</para 1712 ></listitem> 1713 </varlistentry> 1714 </variablelist> 1715 1716 </sect2> 1717 1718 <sect2> 1719 <title 1720 >Menu <guimenu 1721 >Ustawienia</guimenu 1722 > </title> 1723 1724 <variablelist> 1725 <varlistentry> 1726 <term 1727 ><menuchoice 1728 ><guimenu 1729 >Ustawienia</guimenu 1730 > <guimenuitem 1731 >Pokaż pasek narzędzi</guimenuitem 1732 > </menuchoice 1733 ></term> 1734 <listitem 1735 ><para 1736 ><action 1737 >Przełącza</action 1738 > wyświetlanie głównego paska narzędzi.</para 1739 ></listitem> 1740 </varlistentry> 1741 <varlistentry> 1742 <term 1743 ><menuchoice 1744 ><guimenu 1745 >Ustawienia</guimenu 1746 > <guimenuitem 1747 >Pokaż pasek stanu</guimenuitem 1748 > </menuchoice 1749 ></term> 1750 <listitem 1751 ><para 1752 ><action 1753 >Przełącza</action 1754 > wyświetlanie paska statusu.</para 1755 ></listitem> 1756 </varlistentry> 1757 <varlistentry> 1758 <term 1759 ><menuchoice 1760 ><guimenu 1761 >Ustawienia</guimenu 1762 > <guimenuitem 1763 >Konfiguracja skrótów...</guimenuitem 1764 > </menuchoice 1765 ></term> 1766 <listitem 1767 ><para 1768 ><action 1769 >Konfiguracja</action 1770 > przyporządkowania klawiszy klawiatury do różnych zadań.</para> 1771 </listitem> 1772 </varlistentry> 1773 <varlistentry> 1774 <term 1775 ><menuchoice 1776 ><guimenu 1777 >Ustawienia</guimenu 1778 > <guimenuitem 1779 >Konfiguracja pasków narzędzi...</guimenuitem 1780 > </menuchoice 1781 ></term> 1782 <listitem 1783 ><para 1784 ><action 1785 >Konfiguruje</action 1786 > elementy, które chcesz umieścić na pasku narzędzi </para 1787 ></listitem> 1788 </varlistentry> 1789 <varlistentry> 1790 <term 1791 ><menuchoice 1792 ><guimenu 1793 >Ustawienia </guimenu 1794 > <guimenuitem 1795 >Konfiguracja &kalzium;...</guimenuitem 1796 > </menuchoice 1797 ></term> 1798 <listitem 1799 ><para 1800 ><action 1801 >Wyświetla</action 1802 > okno ustawień &kalzium;. </para 1803 ></listitem> 1804 </varlistentry> 1805 1806 </variablelist> 1807 1808 </sect2> 1809 1810 <sect2> 1811 <title 1812 >Menu<guimenu 1813 >Pomoc</guimenu 1814 ></title> 1815 &help.menu.documentation; </sect2> 1816 </sect1> 1817 </chapter> 1818 1819 <chapter id="faq"> 1820 <title 1821 >Pytania i odpowiedzi</title> 1822 1823 <qandaset id="faqlist"> 1824 <qandaentry> 1825 <question> 1826 <para 1827 >Czy kiedykolwiek będę musiał płacić za &kalzium;?</para> 1828 </question> 1829 <answer> 1830 <para 1831 >Nie, nigdy. Ale autor zawsze będzie wdzięczny za miły e-mail lub DVD będące <quote 1832 >podziękowaniem</quote 1833 >. &kalzium; jest na licencji <ulink url="http://www.gnu.org/licenses/licenses.html#GPL" 1834 >GPL</ulink 1835 >, więc nigdy nie będziesz musiał płacić za ten program.</para> 1836 </answer> 1837 </qandaentry> 1838 1839 </qandaset> 1840 </chapter> 1841 1842 <chapter id="contribute"> 1843 <title 1844 >Jak mogę pomóc?</title> 1845 1846 <qandaset id="tasks"> 1847 <qandaentry> 1848 1849 <question> 1850 <para 1851 >Dostarczaj nam danych.</para> 1852 </question> 1853 1854 <answer> 1855 <para 1856 >W świecie nauki postęp jest ogromny. Jeżeli znajdziesz niepoprawne lub brakujące dane, napisz proszę do nas.</para> 1857 </answer> 1858 </qandaentry> 1859 1860 <qandaentry> 1861 <question> 1862 <para 1863 >Poszukaj błędów lub prześlij swoje propozycje</para> 1864 </question> 1865 <answer> 1866 <para 1867 >Jeżeli znajdziesz błędy w programie lub masz pomysł na jego ulepszenie, proszę pisać na adres &Carsten.Niehaus.mail;. </para> 1868 </answer> 1869 1870 </qandaentry> 1871 </qandaset> 1872 </chapter> 1873 1874 <chapter id="credits"> 1875 1876 <title 1877 >Podziękowania i licencja</title> 1878 <para 1879 >&kalzium;</para> 1880 <para 1881 >Prawa autorskie do programu: (c) 2001-2005 &Carsten.Niehaus; &Carsten.Niehaus.mail; </para> 1882 1883 <para 1884 >Współpraca:</para> 1885 1886 <itemizedlist> 1887 <listitem 1888 ><para 1889 >Pino Toscano <email 1890 >toscano.pino@tiscali.it</email 1891 > </para 1892 ></listitem> 1893 </itemizedlist> 1894 1895 <para 1896 >Polskie tłumaczenie: (c) 2005 Mandriva Poland<email 1897 >biuro@mandriva.pl</email 1898 ></para 1899 > <para 1900 >Paweł Dąbek<email 1901 >pdabek@onet.pl</email 1902 ></para 1903 > 1904 &underFDL; &underGPL; </chapter> 1905 1906 <appendix id="installation"> 1907 <title 1908 >Instalacja</title> 1909 1910 <sect1 id="getting-kalzium"> 1911 <title 1912 >Jak zdobyć &kalzium;</title> 1913 &install.intro.documentation; </sect1> 1914 1915 <sect1 id="requirements"> 1916 <title 1917 >Wymagania</title> 1918 1919 <para 1920 >Samo &kalzium; znajdziesz pod adresem <ulink url="http://edu.kde.org/kalzium" 1921 >Strona domowa &kalzium;</ulink 1922 > jest częścią projektu &kde;-Edu</para> 1923 1924 </sect1> 1925 1926 <sect1 id="compilation"> 1927 <title 1928 >Kompilacja i instalacja</title> 1929 &install.compile.documentation; </sect1> 1930 1931 </appendix> 1932 1933 &documentation.index; 1934 </book> 1935 <!-- 1936 Local Variables: 1937 mode: sgml 1938 sgml-minimize-attributes:nil 1939 sgml-general-insert-case:lower 1940 sgml-indent-step:0 1941 sgml-indent-data:nil 1942 End: 1943 1944 // vim:ts=2:sw=2:tw=78:noet:noai 1945 -->